W każdej sytuacji zawodowej można wyróżnić czynniki niebezpieczne, szkodliwe oraz uciążliwe. Niebezpieczne mogą prowadzić do śmierci lub uszkodzenia ciała człowieka (natychmiastowego), szkodliwe – mogą wpłynąć na pogorszenie stanu zdrowia w dłuższej perspektywie, natomiast uciążliwe – nie stanowią zagrożenia, ale obniżają zdolność do wykonywania pracy oraz wydajność zatrudnionego. W kontekście pracy w handlu te czynniki obejmują przede wszystkim środowisko pracy.
W sklepach spożywczych czy odzieżowych najłatwiej o uraz w wyniku czynników mechanicznych oraz fizycznych:
- nierównej powierzchni podłoża, śliskiej podłogi;
- ostrych krawędzi półek i mebli;
- niedużej przestrzeni do przemieszczania się;
- spadających przedmiotów;
- urządzeń na energię elektryczną;
Wśród czynników szkodliwych można wymienić np. opary chemicznych środków, z którymi pracownicy mogą mieć styczność, niewłaściwe oświetlenie, niedopasowana temperatura;
Uciążliwość dla pracowników mogą z pewnością stanowić: konieczność przenoszenia towarów (często ich ciężar jest zbyt duży), niewygodna pozycja podczas wykonywania obowiązków, stres.
Jak wdrożyć zasady BHP w niewielkiej placówce handlowej ?
W kontekście przestrzegania zasad BHP niezwykle istotne pozostaje więc zapewnienie pracownikom optymalnych warunków. Oznacza to:
- bezwzględne przestrzeganie norm dot. dźwigania ciężarów, uwzględniając różnice indywidualne lub też określonych grup;
- określenie prawidłowej postawy podczas wymagających czynności (jak podnoszenie, przenoszenie etc.);
- konieczność optymalizacji stanowisk pracy – zarówno w technicznym, jak i organizacyjnym wymiarze, aby długotrwałe siedzenie czy stanie nie generowały problemów zdrowotnych;
Poziom ryzyka wystąpienia dolegliwości związanych z wykonywanymi obowiązkami jest oczywiście związany z tym, jak intensywne i długotrwałe będzie narażenie na niekorzystne warunki, jakie będzie tempo pracy oraz jej organizacja. Znaczenie ma także to, jak przedstawia się u poszczególnych pracowników indywidualna umiejętność radzenia sobie w trudnych warunkach.
Ponieważ zatrudnieni w handlu obok fizycznego obciążenia mają do czynienia również z czynnikami negatywnie oddziałującymi na psychikę (jak stres, konflikty z klientami, nieregularny tryb pracy wg grafiku etc.) - konieczne jest także zadbanie o ten aspekt.
W przypadku unikania urazów fizycznych trzeba zainwestować w urządzenia oraz maszyny, które ułatwiają przemieszczanie towaru z miejsca na miejsce, umieszczenie podestów roboczych, dodanie specjalnych uchwytów etc. W przypadku eliminacji niekorzystnych skutków psychicznych i emocjonalnych – warto zadbać o odpowiednie morale w zespole, a także o jasne określenie obowiązków oraz harmonogramu pracy.